Sosyal Medyada Narsist

Sosyal medya narsistin oyun alanıdır. Burada öncelikle kendisine parlak bir önyüz oluşturur. Tıpkı gerçek hayatta yaptığı gibi. Ancak sosyal medyada olabildiğince objektif görünüp herkese hitap etmeye çalışır. Herhangi bir şeye eğilimi yoktur, herkes tarafından kabul görecek yönlerini ön plana çıkarır. Bu sayede olabildiğince fazla sayı ve çeşitte kurbanı kendine çekmeyi amaçlar. Ardından kurbanlarını toplar ve oynamaya başlar.

Narsist, sosyal medya sayesinde kurbanlarını hem kontrol etme hem de daha iyi analiz etme imkanı bulur. İnsanların profillerinden nelerden hoşlandıklarını, nasıl bir insan olduklarını, hayatlarında nelere özlem duyup neler istediklerini çıkarır. Ve dolayısıyla o insanı nereden yakalayacağını keşfeder. Aynı zamanda kurbanlarının o sırada kiminle nerede ne yapıyor olduğunu kontrol etme fırsatı vardır. Bu da kendini güvende hissettirir. Ardından sıra sosyal medya üzerinden oynadığı oyunlara gelir. İnsanları ekleme, çıkarma, sessizliğe bürünme, gizemli paylaşımlar, başka bir insanın varlığına dair şüphe uyandıracak paylaşımlar bu oyunlardan bazılardır. Oyunların amacı karşı tarafı manipüle etmek ve tuzakta kalmalarını sağlamaktır. Ve oyunlar narsistin egosunu doyurmak amacıyla oynanır.

Narsistin sosyal medya kullanımını bu üç açıdan ele alacağım;

1- Narsistin Profili

Narsistin profilindeki en belirgin unsur kendisinin tek başına poz verdiği fotoğraflarıdır.  Aşırı derecede kendine odaklı olduğu için normal bir insana göre çok daha fazla selfie’si vardır.

Paylaşımları da genelde “ben,ben,ben” diye bağırır. “Ben ne kadar güzelim, vücuduma bakın, nası seksiyim, mükemmelim ben, bakın benim param var, çok param var, en lüks mekanlara ben giderim, CEO’yum zaten ben, en çok bana bakın saksı değilim ben” der gibi bir takım duruşlar sergiler. Bir fotoğrafı anısı olduğundan paylaşmaz kolay kolay. Kendisinin “inanılmaz” gözükmediği hiçbir doğal pozu yoktur.

Narsist tek başına ve ne kadar mükemmel olduğunu sergileyen pozları haricinde “insan” olduğu izlenimini uyandıracak bazı paylaşımlar da yapar. Örneğin kedi veya köpekle resim paylaşır, sanki çok umursuyormuş seviyormuş gibi. Ama tabi fotoğrafın odağında yine kendisi vardır. Veya ailesiyle fotoğraflar paylaşır. Anne,babası,kardeşi, varsa yeğenleriyle. Dışarıdan bakan ailesine düşkün düzgün bir insan sanır. Zaten bu paylaşımları yapmasının tek amacı da budur. Arada sırada insan sanılmak için toplum tarafından kabul göreceği bu tür paylaşımları araya serpiştirir.

Erkek bir narsistin yakınındaki arkadaşlarının genelde alfa erkek olmadığını fark edersiniz. Kendisine göre görüntü, kariyer, para vb anlamlarında daha düşük olan, kendisinden daha pasif erkeklerle arkadaşlık etmeyi tercih eder ki onların yanında daha da parlasın. Dolayısıyla eğer hem cinsi olan arkadaşlarıyla bir fotoğraf paylaşıyorsa diğerlerinin yanında onun ne kadar iyi göründüğünü fark edersiniz. Zaten eğer kendisinin güzel, onların kötü çıktığı pozlar varsa bunları da özellikle paylaşır. Karşı cinsten “arkadaş”larıyla fotoğraf paylaşıyorsa o kişi asla normal bir karşı cins değildir ve arkadaş da değildir. Normalden kastım yani doğal bir kız değildir, aşırı bakımlı, estetikli, görsel olarak abartılı biridir. Kibarca açıklamaya çalıştım. Dolayısıyla paylaşım yaptığı erkeklerin pasif, kadınların ise göz alıcı olmalarını tercih eder. (Kadın narsist için de tam tersi)

Narsist genellikle sizinle birlikte fotoğraf paylaşmaz. Açıkça biriyle birlikte olduğunu belli etmek istemez. Çünkü birine olan bağlılığını ilan edip yeni kurban fırsatlarını kaçırmak istemez. Narsistin biriyle beraber olduğunu belli eden pozları varsa yüzde 99 ya ilişkinin başlarıdır ya da yeni barışılmıştır ve durum birilerinin gözüne sokulmak isteniyordur. Bu sayede hem canı yakılmak istenen kişinin veya kişilerin canı yanar, hem de yeni kurban maksimum tepeye çıkarılır ki onu aşağı attığı gün onun da canı daha çok yansın. Bir taşla iki kuş hatta belki daha çok kuş vurmuş olur böylece. Ama kesinlikle yanındaki insan umurunda değildir. Bir süre sonra bu fotoğraflar da gizemli bir şekilde tamamen ortadan kaybolur zaten.

2- Kurbanların Profili

Narsistler ilgi çekmeye takıntılı insanlardır. Dolayısıyla ne kadar fazla insanın ilgisini çekerse o kadar fazla tatmin olurlar. Bu nedenle dur durak bilmeden kendilerine yeni hayran/kurban edinme çabaları vardır. Onların hayatında her zaman taze kan olmalıdır. Narsistler bu amaçla geçmişte bar, club gibi insanların rahat tanışabildiği sosyal ortamlarda bu hayran kitlesini edinmeye çalışırken, sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle avlanma alanları barlardan internet ortamlarına kaydı. Bunun nedeni internetin çok daha fazla sayıda insanla çok daha kolay tanışma imkanı sunması. Bu yüzden narsistler sosyal medyada arkadaşlık, çöpçatanlık benzeri uygulamaları da çokça kullanırlar. Bu uygulamalar onlara aradıkları ikincil kaynaklara kolayca erişim imkanı sağlar. Bu ikincil kaynakları gözlemlerler. Kendilerine verdikleri tepkilerden, ne kadar empat olduklarına kadar inceledikten sonra bazılarını birincil kaynak haline getirmek üzere ayırırlar. Egosunu şişirme kapasitesi olan insanlar üzerinde yoğunlaşıp onları birincil kurbanları yaparlar. Bu sırada işe yaramayan eski insanlar discard edilir.

Narsist bir kurbanı gözüne kestirdiğinde ilk iş onun profilini didik didik inceler. O insanın kişiliğinin bir haritasını çıkarır kafasında. Bu kişi neler duymak istiyor, neler onu etkiler hepsini belirler ve bu noktalardan hayatına sızmaya başlar. Eğer tek bir kişiye odaklandıysa sanki o da o kişinin zevklerini veya görüşlerini paylaşıyormuş gibi paylaşımlar yapar. Bu nedenle narsistin sosyal medyada farklı zamanlarda farklı şeylere ilgi duyduğunu veya ilgi duyuyor gibi göründüğünü gözlemleyebilirsiniz. Mesela kendisi hiç kitap okumuyordur ama bir kitap kurdunu hedef aldıysa o dönemde kitaplarla ilgili paylaşımları likelar, kitap günleri etkinliklerini takip eder vb.

Sosyal medyada avlanan kurbanların standart bir özelliği yoktur. Yalnızca dışarıdan bakan bir göze hoş görünmesi yeterlidir. Önemli olan tek şey ambalajdır yani.

Narsistler kurban olarak seçtikleri insanları kontrol altında tutmaya da takıntılı insanlardır. Sosyal medya bu kontrolü sağlamada onlara geniş imkanlar sunar.  Narsistler aynı zamanda sağlam stalkerlardır. Sizi engellediyse bile bir yerlerden gizlice takip etmeye devam eder. Kim nerede ne yapıyor, kontrolü dışında bir şey var mı sürekli izleme halindedir. Eğer sizin profilinizde o an canını sıkan kafasını karıştıran herhangi bir şey olursa sorgulama hakkını kendinde görür. Sizin profiliniz onun kontrolü altında olmalıdır. Onun istemediği bir harekette bulunursanız müdahale edecektir veya o an bir şey yapmıyor görünüyorsa da intikamını alacaktır. Paylaştığınız fotoğraflara, ekleştiğiniz insanlara, beğenilerinize, yaptığınız yorumlara karışabilir.  Ama aynı şeyi siz asla yapamazsınız.

3- Oyunlar

Narsistler gerek sosyal medyada ilgiyi üzerilerine çekmek için gerekse kurbanlarını manipüle etmek için bir takım oyunlar oynarlar. Narsistin sosyal medyadaki manipulatif davranışlarını aşağıdaki gibi özetlemeye çalıştım.

         -Engelleme/ Arkadaşlıktan Çıkarma

Engellemek narsistlerin en sevdikleri aktivitelerdendir. Onları eleştirirseniz, en ufak bir karşı duruş sergilerseniz direk engeli yersiniz. Bu arada ortada hiçbir olay olmasa da durduk yere sizi sosyal platformlarda arkadaşlıktan çıkarabilir, sonra durduk yere geri ekleyebilirler. İkiniz arasında yaşanan negatif bir durum olmasa da o an kafasından geçen bir şey sizi ignore etmesine sebep olabilir. Size kızdıysa, onu eleştirdiğinizi veya yeteri kadar ilgi göstermediğinizi hissettiyse her yerden engelleyebilir, sonra beklenmedik bir zamanda açıp “ne haber”, “bir şey rica edebilir miyim?”,”bir şey sorabilir miyim?” gibi saçma bir cümleyle geri dönebilir.

-Seri olarak paylaşımda bulunma

Narsist bazı dönemlerde sosyal medyada inanılmaz aktiftir. Sürekli bir yerdedir, sürekli bir şey yapıyordur, sürekli eğleniyordur. Eğer narsist böyle bir dönemdeyse bilin ki narsistik yaralanma modundadır. Yani egosunu zedeleyecek bir şey yaşamıştır. Tamir etmek için çılgınca ilgi çekme moduna girmiştir.

         -Sessizlik

Bazen narsistin sosyal medyası tamamen sessizliğe bürünür. Uzun süre sesi çıkmaz. Hiçbir şey paylaşmaz, kimseyi eklemez. Bazen hesaplarını kısa süreliğine kapatabilir. Bunları yapıyorsa kendisini merak ettirmek istiyordur. Bu yaptığı da dikkat çekme yöntemlerinden biridir. Bir süre geri çekilir ve kimler farkına varıp merak ediyor, kimler umursamıyor izler. Buna göre insanları ayıklar. Sonra tekrar ortaya çıkar ve kaldığı yerden devam eder.

         -İnsan ekleme/çıkarma/çıkardıklarını geri ekleme

Narsistin sosyal medyadaki öncelikli amacı ilgiyi üzerine toplamaktır demiştik. Bu yüzden sosyal medyasında özellikle karşı cinsten 123984 tane insan vardır. Hepsi de güya “arkadaşı”dır. Çok fazla insan tarafından beğenilmek, ilgi görmek, takip edilmek için bitmez tükenmez bir uğraşları vardır. Ne kadar popüler olduklarını, ne kadar eğlendiklerini, ne kadar mutlu olduklarını herkese göstermek ve ilgi toplamak isterler. Bir paylaşım yaptığında ona göre bir saat içinde beğenilmesi, yorum yazılması gerekir. Karşı cinsten insanları canı istediği kadar beğenir, ekler, çıkarır, sorgulayamazsınız, ama siz onun dışındaki insanları beğenemez, yorum yapamazsınız. Yazdığınız bir mesaja günlerce, hatta aylarca cevap vermeyip görmedim diyebilir. Arkadaşlıktan çıkardığı insanları dönem dönem beklenmedik anda tekrar geri ekler. Amaç kimseyi kaybetmemek, akılda kalmak, dikkat çekmektir.

         -Gizem

Narsistlerin sosyal medyada kullandığı bir diğer manipulasyon yöntemi de gizem yaratmaktır. Bazen üçüncü kişinin varlığına dair gizemli paylaşımlar yapar. Fotoğrafta eli gözüken bir kadın, yan yana iki kadeh, karşı cinsle olduğu izlenimi uyandıran ama kimle olduğu net olarak anlaşılmayan gizemli pozlar paylaşabilirler. Bazen de kime gittiği tam olarak belli olmayan göndermeler yaparlar. İkinizin anlayacağı bir söz paylaşabilir, birlikte gittiğiniz bir yeri beğenebilir, sizin kullandığınız bir sözcüğü kullanabilirler. Bunlar bilinçsiz aktiviteler değildir. Sizi tuzağa geri çekmek için yapılan fakat kolayca da inkar edebileceği şeylerdir genellikle.

Tüm bu oyunlar sonucunda telefonun ekranında beliren her bildirim onun egosunu doyurmasına yardımcıdır. Sosyal medyası narsistin gerçek hayattaki kafa yapısının bir yansıması aslında. Gerçekte nasıl düşünüyor ve hareket ediyorsa sosyal medyada da benzer motivasyonlarla hareket ettiğini gözlemleyebilirsiniz.