Narsizm Tedavi Edilebilir Mi?

Partnerinizdeki kişilik bozukluğunu fark ettikten sonra bu durumun nasıl üstesinden gelirim diye düşünmeye başlarsınız. Biz neleri atlattık bunu da atlatırız dersiniz. Ben bunun üstesinden gelirim sevgimle, ilgimle, sabrımla iyileştirebilirim dersiniz. Sevdiğiniz insanı, emek verdiğiniz ilişkiyi arkanıza bakmadan terk etmek zor gelir, çaresiz hissedersiniz kendinizi. Narsistle yüzleşme hiç kolay bir süreç değil.

Küçüklüğümüzden beri gerek medyadan gerekse çevremizden sevginin gücünün her şeyi iyileştirebileceğine dair mesajlarla büyümüş çocuklarız biz. Fakir ama gururlu gençleri, aşkları için her şeyle mücadele eden ve kazanan çiftleri izleyerek geldik bugünlere.  Eğer yeterince sever ve mücadeleyi bırakmazsan sonunda mutlaka mutluluk vardı. Çiçeklerle konuşurdu annemiz, sevgi verirsek daha güzel büyür derdi. Sevgi mucize gibiydi.

Ama madalyonun diğer yüzünü hiç göremedik. Sevginin iyileştirici gücü elbette yadsınamaz bir gerçek. Ama bir gerçek daha var ki o da sevginin her durumda sihirli bir değnek olmadığı. Canlılar üzerinde sevginin olumlu etkisi gözlemlenebiliyor. Bitkiler üzerinde yapılan deneylerde bile nefret içerikli müzikler dinletilen bitkilerin öldüğünü, daha sevgi dolu huzurlu müziklerin ise bitkinin gelişimine katkıda bulunduğu ortaya konuyor bugün. Ancak aynı deneyi bir taş üzerinde gerçekleştirirseniz benzer sonuçları alamazsınız muhtemelen. Taşı istediğiniz kadar sevin, herhangi bir değişim gözlemleyemezsiniz. Ölü bir insanı istediğiniz kadar sevin, hayata döndüremezsiniz. Patolojik narsistler de çoktan ölmüş sadece hayati fonksiyonlarını sürdüren insanlar bu anlamda. Varlıkları ve bu durumları kendilerine zarar vermiyor tıpkı ölüler gibi, ama bu durumla yaşayan yakınlarını etkiliyor, üzüyor.

Ne çok isterdim sevgiyle, ilgiyle, anlayışla iyileşir zamanla yazmayı. Ama narsistiniz eğer 10 yaşından büyükse ne yazık ki sevginiz onun için hayatta kalmasını sağlayacak bir besin kaynağı sadece. Yemek gibi. Alıyor besleniyor, egosunu şişirip çöpe atıyor. Özümseyemiyor, algılayamıyor. Çocuklarda durumun farklı olduğunu düşünüyorum. Eğer bir ebeveyn çocuğunun narsistik özellikler gösterdiğini fark edebiliyorsa doğru davranış kalıplarıyla bu durumunu kırabilir. Doğuştan psikopat doğan çocuklarda bile çevre etkisiyle iyileşme gözlemleniyor ve olumlu yönlendirilen psikopat çocuklar suç işlemiyorlar. Anne babanın çocuğun durumunu anlayıp yaklaşımlarını çok küçük yaşlarda buna göre şekillendirmesi narsizmi iyileştirebilir. Ama 30 yaşına gelmiş bir narsisti bugün siz sevginizle eğitemezsiniz ne yazık ki.

Narsizm bir kişilik tipi. Bozuk olanından. Yetişkin bir insanı kendi kişiliğinden nasıl vazgeçirebilirsiniz? Ne kadar kötü olsa da o da bu işte. Kişiliğindeki bozukluğun zaten farkında değil ve iyileşmesi gereken bir durumda olduğunu da düşünmüyor üstelik. Kişiliğinden vazgeçmek onun için kendinden vazgeçmek demek. Narsisti bu durumundan vazgeçmesi için zorlarsanız neye dönüşeceğini bilemez. Çünkü bundan başka bildiği bir şey yok. Bu durum size zarar veriyorsa bu da sizin probleminiz, onun değil. Durum bu maalesef.

Onu istediğiniz kadar sevin. Siz sevdikçe davranışlarının iyiye gitmek yerine daha da kötüye gittiğini fark edeceksiniz. Siz sevginizi belli ettikçe daha da sertleşir, daha da acımasız vurur.  Ona gösterdiğiniz sevgi ve ilgi azalırsa yumuşamaya başlar. Çünkü o zaman tekrardan av haline dönüşürsünüz. Sevildiğini anladığı an sizi avladığını düşündüğü için canının istediği gibi rahatça eziyet etme hakkı görür kendinde. Bu sayede de şişindikçe şişinir kendi kendine. Hatta “ona neler yapıyorum bak hala beni seviyor, bırakamıyor” en sevdiği tatmin kalıplarındandır.  

Bu durumda ne yapabilirsiniz ki? Sevginin onun iyileşmesinde neden bir fonksiyonu olmadığını gördünüz mü? Sevgi egosunun besin kaynağı. Sevgi aldığında egosu büyüyor, egosu büyüdüğünde narsizmi tetikleniyor. Dolayısıyla sevgiyle, ilgiyle narsizmini iyileştirmek imkansız.

Peki ilaçla tedavi edilebilir mi? Narsizmi tedavi edecek veya iyileşme sağlayacak bir ilaç da ne yazık ki yok. Narsistler psikoloğa veya psikiyatra gidip gönüllü olarak tedavi de olmak istemezler çoğu zaman. Kendilerinde bir bozukluk olduğunun farkında değiller. Bu durum onların normal hali ve kendilerine hiç acı vermiyor. Dolayısıyla doktora gitme ihtiyacı da hissetmiyorlar. Kendilerinin narsist olduğunu da kabul etmiyorlar.

Peki anlayışlı olmak bir işe yarar mı? Hayır. Kötü muamelelerine ses çıkartmayıp sorun yaratmama yolunu denerseniz o zaman da siz tepki verene kadar damarınıza son raddede ve sürekli olarak basarak yine sizi illa ki kafayı yeme noktasına getirecektir. Narsistlere herhangi bir şekilde duygusal olarak yaklaşmak ve onlarla bir orta yol bulmak mümkün değildir. Ona sevgi verirseniz veya ondan ilgi, sevgi beklerseniz, bunları dile getirirseniz size karşı tam bir buzdolabına dönüşür.  Duygu paylaşımında bulunmaya çalışmak, sevgiyi anlaması için uğraşmak, anlayışlı davranmak veya davranışlarının sizi kötü etkilediğini anlatmaya çalışmak onlarla bir işe yaramaz.  Dolayısıyla sevginizle, ilginizle veya doktora götürerek onu iyileştirmeye çalışma fikri de size zarar vermekten başka hiçbir işe yaramayacaktır. Yapmanız gereken ve yapabileceğiniz tek şey duygusal ve mümkünse fiziksel olarak mesafe koyarak kendinizi ondan korumaktır.